یک بغل شادی، یک مشت آزادی

حسام مناهجی

اگر در رمان 1984 وزارت صلح همان وزارت جنگ بود و وزارت عشق ایجاد نفرت می کرد طرح اخیر افزایش "امنیت" اجتماعی هم همان مفاهیم وارونه رمان جرج ارول را می رساند؛ یکی از اهدافی که این روزها در بوق می شود طرح ضربتی جمع آوری و درمان معتادان است که لابد نیاز به پلیسی کردن جامعه دارد با این حال کسانی که در این زمینه دستی بر آتش دارند (و برخلاف بسیاری از شهروندان که دنیا را تنها از دریچه رسانه های جمعی می بینند و با "جماعت معتاد" از طریق کلیشه های تلویزیونی آشنا هستند) به طور ملموس با جوانانی که از این بیماری رنج می برند برخورد داشته اند، می دانند این قبیل اقدامات حتا اگر با نیتی خیر انجام شود تلاش های مذبوحانه ای بیش نیست درمان معتاد یک فرآیند طولانی است که بیش از هر چیز به اراده فرد معتاد بستگی دارد بسیار مشاهده شده است معتادینی که توانستند ماه ها از شر اعتیاد خلاصی یابند ولی به علت یک تنش عاطفی و یا نبودن آینده شغلی و وضعیت هولناک معیشتی و ده ها علت اجتماعی دیگر دوباره آلوده شده اند.

گویا معتادان دستگیر شده به مراکز درمانی فرستاده می شوند:"مرکز درمان و باز پروری شفق به صورت یک محیط مختلط نظامی و درمانی اداره می شود"(1) و در نتیجه مسئولین امیدوارند با محبوس کردن اجباری معتادان در محیطی درمانی-نظامی این معضل از ریشه کنده شده و همه چیز به خوبی و خوشی تمام شود ولی واقعیت به ما دهن کجی می کند: اعتیاد دو جنبه دارد یکی جسمی و دیگری روحی؛ باکمک روش های پزشکی شاید بتوان در مدت کوتاهی بدن فرد معتاد را سم زدایی کرد ولی برای درمان روحی معتاد علاوه بر مشاوره مستمر که می بایست با تمایل خود شخص انجام شود نیاز به برنامه ریزی ای وسیع داریم هم اکنون کمپ ها و کلینیک های بی شماری در سطح کشور فعال اند که تا پیش از این معتادان"داوطلبانه" به آن مراجعه می کردند ولی متاسفانه تا آنجا که ما مشاهده کردیم معمولآ درصد بسیار کمی موفق به ترک می شوند در نهایت اینکه روش های مکانیکی و خشونت بار اگر نتیجه معکوس ندهد مطمئنآ باعث رهایی فرد معتاد نمی شوند و نمی توان این قبیل اقدامات پلیسی را طرح "نجات ملی" نامید.

با وجود بودجه های کلان و صدها کارشناسی که دولت برای ریشه یابی این معضل اجیر کرده است همچنان شاهد فرافکنی ها و آدرس دهی های غلط و تعویض جای علت و معلول هستیم. نگاه کوتاهی بیندازیم به گزارش تحلیلی و با مزه ی اخیر خبرگزاری رسمی فارس(2):

خبرگزاری فارس می نویسد: "وقتى نوجوانان به مصرف مواد مخدر روى مى‌آورند پس از مدتى دچار افسردگى شده و خودشان را از ديگران جدا مى‌كنند همين رفتار باعث مى‌شود كه محيط مدرسه كم‌كم برایشان خسته کننده شده و در نهایت از درس و تحصیل ترد(!) می شوند" علاوه بر غلط نوشته شدن کلمه "طرد" جای علت و معلول نیز عوض شده است در واقع وضعیت خسته کننده مدارس سبب می شود که دانش آموزان در معرض آسیب های روحی قرار بگیرند...و یا نگاه کنید به این جمله مضحک:

"پول توجيبى زياد در سيگارى شدن نوجوانان تاثير بسيار زيادى دارد،"(3) و یا فرافکنی ها و توهم توطئه را ببینید: "خواسته يا ناخواسته در سالهاي بعد از انقلاب و بعد از جنگ تحميلي به دلايل استقلال كشور عزيزمان، موقعيت خاص جغرافيائي و شاهراه بين بازار هاي بزرگ جهاني و دشمنان زياد و كوردلاني از احزاب سياسي داخلي ،بسيارى از نوجوانان و جوانان ايرانى درگير مسئله‌اى به نام اعتياد شده‌اند..."(4)

حقیقت اینکه تحدید آزادی های فردی،آپارتاید جنسی، بیکاری و مشکلات اقتصادی بی شمار طبقه کارگر علل اصلی گرایش جوانان به مواد مخدر می باشد... و اما چه باید کرد؟ زنده یاد" به آذین" چه زیبا گفته است:

"نسل امروز فقط يک بغل شادي مي خواهد و يک مشت آزادي ؛ و اين دو حق را هم خودشان بايد بگيرند و به دست بياورند ، کسي به آنها چنين کمکي نخواهد کرد....."

*****

پانوشت

1- روزنامه شرق-یکشنبه 13 خرداد86

2- خبر گزار ی فارس-28 اردیبهشت 86

لینک: http://www.farsnews.com/newstext.php?nn=8602240435

3و4- همان